Türkiye’de 15 Temmuz 2016’daki darbe girişiminin ardından ilan edilen ve yedi defa uzatılan olağanüstü hal (OHAL), 17 Temmuz 2018’de sona erdi. OHAL döneminde toplam 36 kanun hükmünde kararname (KHK) yayınlandı ve bu KHK’larda çeşitli düzenlemeler yapıldı. Ancak KHK’lar hakkında yargı denetimi yapılamadı ve bazıları Anayasa’ya aykırı olduğu iddialarıyla eleştirildi.
OHAL döneminde binlerce kişi gözaltına alındı ve tutuklandı. İşkence ve kötü muamele iddiaları arttı, uluslararası kuruluşlar ve insan hakları örgütleri tarafından eleştirildi. Cezaevlerindeki koşullar ve tutuklu sayısı da endişe verici seviyelere ulaştı.
KHK’larla çok sayıda kurum ve kuruluş kapatıldı ve birçok kişi kamudan ihraç edildi. OHAL Komisyonu’na yapılan başvurular sonucunda çok az sayıda iade kararı verildi. Yurt dışına çıkış yasağı ve pasaport tahditleri de OHAL döneminde uygulanan uygulamalar arasındaydı.
Referandum ve seçimler de OHAL döneminde gerçekleşti. Ancak OHAL koşulları altında yapılan seçimler ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından eleştirildi. 24 Haziran’daki seçimlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AKP-MHP ittifakı galip geldi.
Yeni sistemle birlikte OHAL’in 19 Temmuz 2018’de kaldırılmasına karar verildi. Bu süreçte yaşananlar Türkiye’nin demokratik ve insan hakları açısından önemli bir sınavdan geçtiğini gösterdi. Artık OHAL dönemi sona ermiş olsa da bu süreçte yaşananlar Türkiye’nin geleceği ve demokrasisi açısından önemli dersler içeriyor.
