Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2015 yılında ilk kez hazırladığı ‘İllerde Yaşam Endeksi 2015’ araştırmasının sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı. Bu endeks kapsamında, tüm illerde konut, çalışma hayatı, gelir/servet, sağlık, eğitim, çevre, güvenlik, sivil katılım, altyapı hizmetlerine erişim, sosyal yaşam ve yaşam memnuniyeti gibi 11 farklı alan incelendi. Eğitim endeksinde birinci sırayı Tunceli alırken, ikinci sırada Isparta ve üçüncü sırada Amasya yer aldı. Hakkari ise listenin son sırasında yer aldı.
Eğitim endeksinde, okul öncesi eğitimde net okullaşma oranı, TEOG sistemi yerleştirmeye esas puan ortalaması, YGS puan ortalaması, fakülte ve yüksekokul mezunlarının oranı, kamunun eğitim hizmetlerinden memnuniyet oranı gibi göstergeler dikkate alındı. Bu verilerden elde edilen ortalama sonuçlara göre 1 en yüksek değer olarak kabul edilirken, 0 ise en düşük değer olarak belirlendi. Tunceli, eğitim endeksinde en yüksek puanı alarak birinci sırayı elde etti. Büyükşehirler ise genelde listenin gerisinde kaldı. İstanbul 56, Ankara 44 ve İzmir ise 31’inci sırada yer aldı.
Araştırmada, TÜİK tarafından yürütülen ‘Yaşam Memnuniyeti Araştırması’nın sonuçları temel veri kaynağı olarak kullanıldı. Ayrıca, ‘İllerde Yaşam Endeksi’ çalışması için belirlenen boyutlar ve göstergelerde, OECD’nin ‘Daha İyi Yaşam Endeksi’ örnek alındı.
Endekse göre en iyi ilk 10 il sırasıyla Tunceli, Isparta, Amasya, Kırşehir, Yalova, Burdur, Giresun, Çanakkale, Karabük ve Edirne oldu. Son 10 il ise Hakkari, Şırnak, Ağrı, Şanlıurfa, Muş, Mardin, Van, Ardahan, Diyarbakır ve Batman olarak sıralandı. Bu sonuçlarla birlikte, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu illeri genelde listenin son sıralarında yer aldı.
TÜİK’in İllerde Yaşam Endeksi araştırmasına göre, Türkiye genelinde eğitim, sağlık, çevre ve sosyal yaşam gibi alanlarda belirli iller diğerlerine göre daha başarılı bulunurken, bu endeksin önemi toplumun genel yaşam kalitesini yükseltmeye yönelik politikalar geliştirmede büyük bir rol oynamaktadır. Araştırmanın sonuçları, Türkiye’nin farklı illerinde yaşam kalitesi ve refah düzeyinin artırılmasına yönelik çalışmaların şekillendirilmesinde bir kılavuz olabilir.
